Al jaren is het aantal nieuwe soa’s per jaar ongeveer stabiel in Nederland. Het gaat hierbij om tienduizenden mensen per jaar. Een groot aantal, zeker gezien het feit dat vrijwel iedereen een redelijke kennis heeft van soa’s. De meeste mensen weten welke soa’s je kunt oplopen, maar belangrijker nog: hoe je ze kunt voorkomen.
Waarom krijgen dan toch duizenden mensen per jaar een soa? Dat heeft deels te maken met laksheid: er wordt geen condoom gebruikt met alle risico’s van dien.
Er zijn echter ook andere oorzaken, waaronder enkele hardnekkige misverstanden. Wij ontkrachten er drie.
1. Geen klachten, geen soa
Mensen die geen klachten hebben, denken doorgaans niet dat ze mogelijk een soa hebben. Ze hebben weliswaar onveilige seks gehad, maar nergens last van. Geen vuiltje aan de lucht?
Helaas, misschien toch wel.
Veel soa’s veroorzaken lang niet altijd (direct) symptomen. Een goed voorbeeld is chlamydia. Slechts 10% van de vrouwen met chlamydia ondervindt hiervan klachten, tegenover 50% van de mannen. Tegelijkertijd is chlamydia erg besmettelijk en de meest voorkomende soa in Nederland.
Geen klachten hebben wil dus niet zeggen dat je geen soa hebt. Op deze wijze wordt een soa vaak doorgegeven zonder dat men het doorheeft.
2. Oraal geen soa’s
Nog een misverstand is dat een soa niet via orale seks kan worden overgedragen. Ook dit is helaas niet waar. Hoewel in de meeste gevallen overdracht via orale seks minder vaak voorkomt, is het wel mogelijk.
Onder meer chlamydia kan zich in de keel nestelen en vanuit de keel ook weer verspreiden naar de penis van een partner.
Veilige orale seks komt weinig voor en vormt dan ook een belangrijke transmisseroute in Nederland. Een extra factor is dat een soa test niet altijd ook in de keel wordt uitgevoerd. De test bij de genitaliën kan negatief uitvallen, maar er kan nog steeds een soa aanwezig zijn in de keel.
3. Behandeling klaar als symptomen weg zijn
Mensen die behandeld worden voor een soa krijgen vaak antibiotica. Dit is onder meer het geval bij chlamydia en gonorroe. Meestal verdwijnen de klachten al na korte tijd, als men nog bezig is met de antibioticakuur.
Helaas wil dit niet zeggen dat de soa al weg is. Er kunnen nog resten bacteriën aanwezig zijn. Stop je met de kuur, dan kan de soa weer terugkomen, maar bovendien resistentie ontwikkelen, omdat het te maken kreeg met erg lage concentraties van antibiotica. In feite vaccineer je de bacteriën.
Door niet-afgemaakte antibioticakuren kunnen soa’s moeilijker te behandelen worden en kan er ten onechte gedachte worden dat iemand volledig genezen is.